استراتژی های بازاریابی آثار هنری

تا کنون برای خیلی از انواع کسب و کار چه آنهایی که با خرید و فروش کالا سروکار دارند چه مشاغلی که خدمات خود را می فروشند، استراتژی های بازاریابی تعریف شده است. در مقوله بازاریابی خدمات، به کسب و کار بیمه و بانکداری توجه زیادی شده است. اما به مقوله هنر که بازاریابی آن در بازاریابی خدمات طبقه بندی می شود، توجه چندانی نشده است. در این مختصر به مقدمه ای کوتاه در باب بازاریابی آثار هنری و چند راهکار کوتاه در خصوص بازاریابی تئاتر که اغلب مهجور و گمنام می ماند می پردازیم.

سنجش هنر هنرمند

بعنوان یک هنرمند که قصد عرضه و بازاریابی کار هنری خود را دارید باید سبک، تکنیک و جنبه های متفاوت اثر هنری خود را مثل نور، رنگ، و محتوای آن را بصورتی هدفمند تعریف کنید. آیا به عنوان یک هنرمند در اثر هنری که ارائه می دهید، می توانید خود را بیان کنید؟ کار خود را ارزیابی کنید و ببینید آیا هدف شما در آنچه خلق کرده اید بیان شده است؟ به عبارت دیگر آیا اثر هنری شما انتقال دهنده آنچه که قصد داشتید به اطلاع مخاطب برسانید، هست یا خیر. اگر اثر هنری به تمام این سوالات پاسخ مثبت می دهد پس موفق شده اید اما در غیر اینصورت از خود بپرسید چرا؟ اگر خود قادر به پاسخ دادن به این سوال نیستید بهتر است نظر کسانی را که نسبت به هنر شما آگاهی دارند و نظراتشان نیز مورد احترام شماست، جویا شوید و از آنها بخواهید در این زمینه به شما کمک کنند. برای یک هنرمند، رسیدن به هدف درست و ارائه دقیق آنچه قصد انتقال آن را در یک اثر هنری به مخاطب دارد، کاری دشوار است. 

بیشتر بنظر می رسد که خریدن یک اثر هنری (خرید تابلوی نقاشی، آلبوم موسیقی، تماشای یک فیلم سینمایی یا یک تئاتر، .) یک تصمیم کاملا شخصی، احساسی و فردگرایانه است.  این نیازهای خریدار است که باید قادر باشد این خرید را توجیه کرده و در مورد دوست داشتن یا نداشتن آن تصمیم بگیرند. هنرمند مستقیم یا غیر مستقیم جایگاه هنر خود را تعیین می کند (Positioning). و هنر خود را درست مثل هر کالای دیگری در میان عموم بازاریابی می کند. در این مرحله، با آگاهی از این واقعیت، لازم است هنرمند هنر خود را از این بابت واقع گرایانه مورد سنجش قرار دهد که آیا قابل فروش هست یا خیر و اگر هست به چه کسانی.

توانایی های هنرمند در مقابل اهداف حرفه ای

برای رسیدن به اهداف حرفه ای در کارهای هنری، برنامه ریزی برای رسیدن به هدف نهایی، نخستین گام برای ورود به بازار هنر است. مرحله بعدی باور داشتن توانایی های خود و عمل کردن به برنامه تعیین شده است. از خود بپرسید در حرفه هنری خود می خواهید به کجا برسید؟ آیا این کار برای شما یک حرفه و کسب و کار است؟ آیا این برای شما یک سرگرمی یا مشغولیت پاره وقت است؟ حرفه هنری شما باید با اهداف شما منطبق باشد. اگر اینطور نیست شاید شما به مطالعه، کسب آگاهی و تجربه و تمرین بیشتری نیاز دارید. افراد با تجربه و پیشکسوت می توانند در ارزیابی توانایی و اهداف شما برای توصیه کارهای لازم برای رسیدن به هدفتان به شما کمک کنند. تعیین استراتژی بازاریابی هنری می تواند برای رساندن هنرمند به آن نقطه پایانی که مدنظرتان است، مثمر ثمر باشد.

برند سازی برای هنرمند و اثر هنری

هرچه درک هنرمند از بازار هدف بیشتر و دقیق تر باشد، برنامه بازاریابی بهتری را می تواند طراحی کند. این در مورد برند سازی نیز صدق می کند. البته برند سازی مستقیما به خریدن اثر هنری کمک نمی کند. اما کمک خواهد کرد که اثر هنری یک هنرمند در یک بازار پرعرضه پابرجا بماند. به برند به مثابه یک بنا در بازار هدف خود بیاندیشید. این یک بناست که تمام آنچه را قصد بیان آن را دارید، و برای ارتقاء بازار خود انجام می دهید به همراه دارد. این بنا یا پیام، بطور پیوسته در زمان و مکان نمایان می شود بطوری که در نهایت هنرمند و اثر هنری را به یک برند مبدل می کند. یک برند واضح و قوی قادر است پیام هنرمند را بوضوح و مداوم به بازار هدف برساند. بسیاری از  کسب و کارها پول زیادی را صرف بازاریابی می کنند اما از مرحله برند سازی برای محصول یا خدمت خود غافل می شوند. این کار علائم و پیامهای زیادی را ارسال می کند و سوالات زیادی را در مورد شما در ذهن خریداران به وجود می آورد.

برند سازی کاری زمان براست اما با کمک برنامه بازاریابی و ترویجی شما می تواند تسریع شود. امروزه بیش از هر زمان دیگری لازم است هنرمند برای به ثمر رساندن فعالیتهای بازاریابی خود، بقاء در بازار و کسب موفقیت برنامه برند سازی خود را توسعه بخشد. استراتژی های بازاریابی هنر به هنرمند کمک می کند که برند خود را توسعه داده و جایگاه آن را در بازار پیدا کند.

برند برای هنرمند اعتبار می سازد، بازار هدف را به وی متصل می کند، در بازار هدف انگیزه اقدام بوجود می آورد، و سرانجام برند برای هنر و هنرمند وفاداری ایجاد می کند.

اصلاح برنامه بازاریابی هنر

برای یک هنرمند منطقی نیست که وقت و هزینه زیادی را صرف برنامه ریزی و اجرای یک برنامه بازاریابی کند که اثر بخشی آن چندان هم مشخص نیست. هنرمند می خواهد اطمینان یابد که پیام اقلام تبلیغاتی به افرادی که باید برسد، رسیده اند و آیا پیامها کامل و حاوی مفهوم درست و روشن بوده اند؟ برای کسب این اطلاعات دو راه وجود دارد. اول برقرار شدن تماسهای مخاطبین، و دوم در صورت عدم دریافت پاسخ مورد انتظار، پیگیری و صحبت با افراد صاحب نظر در رسیدن به نتیجه مطلوب کمک می کند. پس از پیگیری و مطرح کردن سوالات دقیق و ارزیابی های کمی، مشخص خواهد شد که برای بهتر انجام شدن چه کارهایی باید تلاش بیشتری کرد و یا کدامیک از فعالیتهای بدون تأثیر یا غیر ضروری باید حذف شود. فعالیتهای باقی مانده، همان کارهایی هستند که باید در برنامه بازاریابی هنرمند روی آن ها تمرکز بیشتری انجام داد. این روند تکاملی پس از اجرای هریک از اجزاء برنامه باید انجام شود و کلیه فعالیتها مورد ارزیابی مجدد قرار گیرند.

اندازه گیری موفقیت کمپین بازاریابی اصطلاحا به بازگشت سرمایه (R.O.I)  معروف است. در مجموع این سوال مطرح می شود که آیا کمپین بازاریابی طراحی شده باعث برقراری تماسهای تلفنی، دریافت ایمیلها، و یا دریافت هر گونه درخواست خرید و یا خوش بینانه تر به فروش منجر می شود؟  نتیجه کلی برنامه در قبال هزینه ای که انجام شده است، باید ارزیابی شود. یک برنامه بازاریابی نیز که در حال اجرا است هم نیاز به ارزیابی های مجدد دارد.  بازاریابی یک تلاش فزاینده است که می بایستی پیوسته و مداوم انجام شود تا به موفقیت و نتیجه مطلوب برسد. در این راه باید صبور بود و انتظار حصول نتیجه تنها پس از ارسال یک ایمیل، یک نامه یا انجام تنها یک تبلیغ، غیر منطقی است. موفقیت یک برنامه بازاریابی مستم تکرار است و یک برنامه بازاریابی هنر نیز از این مقوله مستثنا نیست و هیچ راه میان بری در این زمینه وجود ندارد.

شیوه انتشار خبرنامه

انتشار خبرنامه یک شیوه کم هزینه برای ترویج آثار هنری است. اگر انتشار خبرنامه بدرستی انجام شود تعداد مراجعه به وب سایت هنرمند و بازدید از آن را افزایش می دهد و در نهایت سبب ابقاء جایگاه برند وی می شود. همچنین جایگاه برند را در موتورهای جستجو بالاتر می برد. انتشار خبرنامه انواع مختلف دارد که برخی کم هزینه تر از بقیه هستند. برخی وب سایتهای خبری وجود دارند که می توان از آنها برای بازاریابی آثار هنری استفاده کرد. البته در انتخاب این وب سایتها باید دقت کرد که وب سایتهای پر بیننده ای باشند تا تبلیغ ما در معرض دید بازدید کنندگان بیشتری قرار بگیرد. در وب سایتهای تخصصی برای درج تبلیغات و اثربخشی بیشتر آن راهنمایی ها و دستورالعمل هایی درج شده است که بهتر است برای اثر بخشی بیشتر تبلیغ، به این توصیه ها عمل شود. علاوه بر این مطالعه تبلیغات هنرمندان دیگر نیز خالی از فایده نخواهد بود و چه بسا دیدگاههای تازه ای به ما بدهد.

این تبلیغات باید برای معرفی هنرمند، معرفی آثار هنری، و نیز اعلام هر رویداد تازه ای مثل برگزاری  نمایشگاهها، مسابقات، تاریخ افتتاح گالری ها، شرکت در فعالیتهای خیریه، رویدادهای آموزشی مثل دوره های آموزشی، سمینارها و سخنرانی ها و نیز اطلاع رسانی دریافت جوایز یا هر نوع موقعیت خاص پیش آمده، انجام شود. هر یک از این رویدادها موقعیتی را برای مطرح شدن نام و برند هنرمند در برابر دید مخاطبین وی در بازار هدف مورد نظر فراهم می کند.

در انتشار خبرنامه باید بتوان به سوالات زیر پاسخ داد: چه کسی، چه چیزی، چه وقت، کجا، چرا و چگونه. چه کسی را معرفی می کنیم، برای چه چیزی تبلیغ می کنیم، این رویداد چه زمانی اتفاق می افتد، محل آن کجاست، چرا و به چه مناسبت این رویداد اتفاق می افتد و نحوه برگزار شدن آن چگونه است. درج هرگونه مطلب دیگری روند کار تبلیغی آن را دچار اشکال می کند، باعث سردرگم شدن بیننده شده و حتی ممکن است آنرا غیر قابل چاپ و توزیع کند و بدتر از آن اصلا توسط مخاطبین مطالعه نشود.

در چاپ هر تبلیغی باید بخشی را به توضیح درباره هنرمند اختصاص داد که شامل اطلاعات تماس با وی در انتهای آن می شود. به علاوه همواره باید در آن لینکی که مخاطب را به وب سایت یا وبلاگ هنرمند هدایت می کند، درج شود.

ایده هایی برای بازاریابی تئاتر

تئاتر یعنی ارتباط، ارتباط با مخاطب. این با ارتباط مخاطب با فیلم تفاوت دارد. این ارتباط رو در رو فقط درمورد تئاتر اتفاق می افتد. این ارتباط سبب می شود، مخاطبی که بصورت بالقوه خواهان دیدن بازی شماست برای دیدن آن به محل تئاتر کشیده شود.

بازاریابی برای تئاتر کاری دشوار است و اغلب عامه مردم توجهی به این تاکتیک نمی کنند.  این هنر در رقابت شدید با سایر تفریحات است. بنابراین برنامه بازاریابی باید با دقت فراوان پیش برود و شیوه های مختلف را قبل از صرف هزینه های سنگین مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. پیش از تشکیل کمپین بازاریابی و اختصاص بودجه به آن راههای مختلف می بایستی به دقت مورد مطالعه قرار بگیرند. البته نباید نادیده گرفت که بازاریابی برای مقوله ای چون تئاتر با پول کم یا بسنده کردن به تأثیرات اندک بازاریابی کم هزینه، بسیار مشکل است. بنابراین پیش از غرق شدن در یک استراتژی بی فایده، باید بدنبال راه های کارآ برای هزینه کردن بودجه ای که به آن اختصاص داده اید باشید. در زیر به ایده هایی ساده برای بازاریابی هنر شامل شیوه های اینترنتی اشاره می شود.

در یک شهر کوچک برقراری این ارتباط با مخاطبین موجود با دست دادن با بینندگان انجام می شود. در پایان هر نمایش، بازیگران و سایر دست اندرکاران نمایش روی صحنه و یا کنار در سالن می آیند و با تماشاچیان دست می دهند. البته اینکار در سالنهای بزرگ تئاتر امکان پذیر نیست. اما در سالنهای کوچک می توان از این تاکتیک استفاده کرد. با این عمل ساده مخاطب قادر خواهد بود به صورت شخصی با افرادی که در خلق این اثر شرکت داشتند ارتباط برقرار کنند. حتی اگر اجرا را دوست نداشتند اینکار به آنها کمک می کند که بازیگران را ببخشند و تئاتر را از آثار بد و مخرب تبلیغات دهان به دهان از نوع منفی آن نجات دهد. این کار می تواند به آن دسته از مخاطبینی که کار را دوست داشتند کمک کند که به آن علاقه بیشتری پیدا کنند. همه ما وقتی خالقین اثر را بشناسیم در نتیجه کار هنری را هم بیشتر دوست خواهیم داشت.

این کار در مورد بازاریابی برای نمایشهای بعدی بسیار مفید خواهد بود چرا که این دست دادن ها، برخوردها و چند کلمه صحبت کردنها با بازیگران نمایشی که مورد توجه تماشاگران قرار گرفته است، باعث می شوند که بازیگران در یاد و خاطره تماشاگران باقی بمانند. به اینصورت اگر مردم تصویر بازیگر را در آینده بر روی یک پوستر ببینند، آن را به یکدیگر نشان خواهند داد و از تجربه خوبی که در نمایش قبلی داشته اند با هم صحبت خواهند کرد.

شیوه دیگر برای ارتباط برقرار  کردن با جوامع محلی، مراجعه به دبیرستان ها و دانشکده ها است. با حضور در بین دانش آموزان و دانشجویان و حتی دبیران و استادان، هنرمند از این مزیت برخوردار می شود که نامش در خبرنامه های داخلی مراکز آموزشی مطرح شود و  در گفتگوهای بین معلمان و شاگردان مطرح شود. شاید آنقدر موضوع مورد علاقه مخاطبین قرار بگیرد که برای هنرمند این موقعیت فراهم شود که در کارگاههای آموزشی مراکز آموزشی شرکت کند و مستقیما نمایشی را به اجرا درآورد. همه اینها زمینه حمایتی را به افزایش بینندگان وفادارتر کمک می کند فراهم خواهد کرد. برای تئاترهای خیلی کوچک بهترین شیوه بازاریابی تبلیغات دهان به دهان است پس مهمترین کاری که می توان انجام داد، این است که باعث بشویم مردم در مورد این تئاتر صحبت کنند.

شیوه کم هزینه دیگر، شرکت در فعالیتهای خیریه و عام المنفعه است. حضور یک گروه نمایش در یک فعالیت خیریه که برای همه حاضرین شرکت در آن خاطراتی مثبت و احساسی را بوجود می آورد، به یاد آوردن نام گروه نمایش یا هنرمندان آن تداعی کننده همان عواطف و احساسات خواهد بود و خود به خود تعلق خاطری را نسبت به آن هنرمندان در ذهن مردم ایجاد می کند.

منابع:

artmarketingstrategy.com

ezinearticles.com